De NAV vindt de aankondiging van de Europese Landbouwraad van 7 september om met steunmaatregelen te komen voor met name de melkveehouders absurd. De Landbouwraad moet maatregelen nemen die aan álle agrarische sectoren ten goede komen om hun positie in de markt te verbeteren. Het voorgestelde pakket maatregelen getuigt niet van visie en biedt geen structurele oplossing.

Natuurlijk is het waar dat boeren failliet gaan als zij structureel onder de kostprijs moeten verkopen. Akkerbouwers hebben ook te maken met lage prijzen, zoals vorig jaar de dramatisch lage aardappelprijzen. In principe moet een boer een periode met lage prijzen kunnen overbruggen, dat is het ondernemersrisico. Voor een individuele boer is het een logische keus om bij lage prijzen de productie te verhogen in de hoop het inkomen op peil te houden. Maar als iedereen dat gaat doen is het desastreus voor de hele sector. Als je vindt dat de prijs van je product te laag is, dan is er simpelweg teveel van je product in de markt. De financiële steun vanuit de EU om de ergste nood te lenigen biedt op korte termijn weliswaar enig soelaas, maar doet helemaal niets aan de oorzaak van het probleem. Het aanbod wordt niet afgestemd op de vraag. Het crisisplan van de EMB (European Milk Board) gaat daarentegen uit van een beloning juist voor degenen die minder aanvoeren, om op die manier tot een prijsherstel te komen.

De concrete voorstellen van de EU gaan vooral over naar voren schuiven van de directe betalingen, onderhandelen over de importtarieven voor melkproducten bij handelspartners, maatregelen tegen fytosanitaire beperkingen op export van melkproducten en varkensvlees en het vinden van nieuwe afzetmarkten voor deze sectoren. Dat dergelijke maatregelen niet tegelijk worden aangepakt voor de andere sectoren en dat nu het grootste deel van de steunmaatregelen naar de melkveehouders lijkt te gaan vindt de NAV volkomen onterecht! De NAV zal ook zeker protesteren als blijkt dat de steun aan de melkveehouders ten koste gaat van de andere sectoren. De NAV staat voor een eerlijk inkomen voor alle boeren en tuinders, met een economisch en maatschappelijk duurzame productie. Daarbij wordt de Europese overheid niet om steun gevraagd als de prijzen laag zijn, maar om ruimte te creëren waarin de agrarische ondernemers zo’n situatie zelf het hoofd kunnen bieden.

Waar de Landbouwraad werkelijk de landbouw mee zou helpen, is als er veel meer ruimte zou komen voor boeren om zich te organiseren, bijvoorbeeld in producentenorganisaties waarbij boeren afspraken over productievolume en prijs mogen maken, zonder meteen te hoeven vrezen voor de mededingingswetgeving. De Europese Commissie geeft in haar fact sheet van 7 september alleen aan de intentie te hebben de in de melksector geldende mogelijkheden voor boeren om zich te organiseren ook in de toekomst naar andere sectoren uit te breiden. Dat is de NAV veel te vaag. Álle boeren moeten nu op korte termijn hun marktpositie kunnen versterken, zodat ook zij een deel krijgen van de marge die er in de keten wordt gemaakt en zodat ook bij graan, aardappelen, melk en vlees etc. sprake is van ‘Fair Trade producten’. Dat wordt niet bereikt door financiële steun of een minimumprijs, maar door een ander landbouwbeleid.

NAV, 8 september 2015