‘De adviezen van het platform Landbouw, Innovatie & Samenleving (LIS) aan staatssecretaris Bleker zijn uitermate waardevol en kunnen dienen voor een beter EU-landbouwbeleid in de periode 2014-2020. Het is de hoogste tijd voor een trendbreuk in het EU-landbouwbeleid zoals ook platform LIS adviseert’, meent voorzitter Teun de Jong van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV).

Met platform LIS, een onafhankelijk adviesorgaan van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie, is de NAV van mening dat speerpunt zou moeten zijn het krachtig stimuleren van de teelt van eiwitgewassen om de EU minder afhankelijk te maken van soja-import. Ook zou de EU een tweetal buffers moeten herstellen die zij nog maar enkele jaren geleden heeft afgeschaft om de marktwerking te bevorderen: graanvoorraden en braakgelegde landbouwgrond. Platform LIS adviseert strategische voorraden van graan en veevoer zoals China en Rusland al doen. Bij schaarste kan de EU dan eerst de voorraden aanspreken, zodat zij zich niet direct op de wereldmarkt hoeft te storten. Houdt de schaarste aan, dan kunnen boeren braakgelegde grond in gebruik nemen om meer graan en veevoer te produceren. Dat kan heftige prijsschokken op de Europese en de wereldmarkt helpen voorkomen.

NAV-voorzitter Teun de Jong stelt voor om bij het aanleggen, in stand houden en inzetten van de strategische voorraden uit te gaan van bijvoorbeeld negen maanden zoals ook China en Rusland doen. ‘Dat zijn duidelijk grotere voorraden dan de zes tot negen weken zoals nu het geval is in de EU. De strategische voorraden zijn bedoeld om, zoals ook platform LIS stelt, uitzonderlijk lage en hoge prijzen te dempen. Wij achten het noodzakelijk om vast te stellen bij welke graanprijzen de EU graan opkoopt voor of verkoopt uit de strategische voorraden.’ De akkerbouwvakbond stelt voor om de kostprijs van tarwe als referentie te nemen en een marge van 20% naar boven en naar beneden te hanteren voor respectievelijk het inzetten en het opbouwen van voorraden. Teun de Jong: ‘Bij een tarwekostprijs van bijvoorbeeld 22 eurocent per kilo zou bij een marktprijs boven 26 eurocent per kilo de strategische voorraden kunnen worden ingezet. Bij een marktprijs beneden 18 eurocent zouden de strategische voorraden aangevuld kunnen worden.’

Platform LIS geeft een aantal heel waardevolle adviezen aan staatsecretaris Bleker die volgens de NAV-voorzitter in lijn liggen met de visie van de NAV. Naast de bepleite trendbreuk in het EU-landbouwbeleid en het stimuleren van de eiwitteelt is dat het advies ‘Biedt landen ruimte voor zelfvoorziening’. ‘Blijf steun geven aan de gerechtvaardigde eis van ontwikkelingslanden dat ze hun eigen boeren via importbeperkingen mogen beschermen tegen invasies van goedkope producten uit de wereldmarkt’, staat in het advies aan EL&I. ’Al jaren benadrukt de NAV het belang van voedselsoevereiniteit’, aldus De Jong.

NAV, 31 maart 2011