Beweging in de aardappelmarkt
Na een periode vanaf half december 2010 met mooie prijzen waarin even de 30 euro werd aangetikt, is de tendens in tweede helft maart dalend. Wat gaat de aardappelmarkt ons brengen in de komende maanden en wat kunnen we verwachten van oogst 2011?
De beurzen noteren nog boven de 20 euro, maar in week 12 is de termijnmarkt in snel tempo tot 20 euro gedaald. Het vroege voorjaar kan een van de oorzaken zijn. Als de nieuwe aardappelen eerder op de markt komen dan verwacht, zou het door sommigen voorspelde krappe aanbod aan het einde van het seizoen niet meer aan de orde zijn. Op dit moment is dat nog speculeren. Het seizoen duurt immers nog drie maanden. Het is van belang dat we als telers nu niet in paniek raken en massaal aanbod gaan geven, want dan gaat de markt zeker instorten. De objectieve feiten zijn dat in heel Noordwest Europa de voorraden in de bewaring kleiner zijn dan in voorgaande jaren. En Rusland zal de komende maanden meer aardappelen nodig hebben dan de voorgaande jaren. Het kan zijn dat het prijsniveau wat lager is dan sommigen in hun enthousiasme een tijdje geleden hadden verwacht. Maar ook met een prijsniveau van 22 tot 25 euro is niks mis! Objectief gezien lijkt er dus geen enkele reden om in paniek te raken. Of de prijs aan het eind van het seizoen (sterk) zal oplopen zal afhangen van hoe het poten de komende weken en de groei in de komende maanden verloopt en hoe de vraag uit de markt zich blijft ontwikkelen. Het blijft spannend!
Areaal 2011
Als we vooruitblikken naar teelt en oogst 2011 dan zijn het areaal en de opbrengst per hectare in ons land en vooral in Noordwest Europa van grote invloed op de prijsvorming. In ons land lijkt de trend van de laatste jaren, lichte krimp op de klei en lichte groei op het zand, door te zetten. Als we kijken naar het areaal in de EU-5 dan zijn twee ontwikkelingen van belang. Na een jaar met goede aardappelprijzen zien we meestal een groei van het areaal. Maar we zien ook dat als de graanprijs op een rendabel niveau ligt, dit een krimp van het aardappelareaal tot gevolg heeft. Beide zaken zijn op dit moment aan de orde en werken tegengesteld. De NAV verwacht geen grote verandering in het consumptieaardappelareaal in Noordwest Europa in 2011 vergeleken met 2010. De groei of krimp zal naar verwachting niet meer dan 2% zijn.
Vraag en aanbod 2011
Aangezien het er op dit moment naar uit ziet dat vroeg poten in grote delen van Noordwest Europa mogelijk is in een gemiddeld gezien redelijke goede grondstructuur, kunnen we in potentie een redelijk tot goede kg-opbrengst per hectare verwachten. De kans dat we in 2011 in de EU-5 landen gezamenlijk zorgen voor een groter aanbod dan in 2010 is aanwezig. In seizoen 2010 is de markt vooral bepaald door de grote vraag naar aardappelen vanuit Rusland. Die extra vraag vanuit Rusland werd veroorzaakt door zeer extreme weersomstandigheden vorig jaar. In de tweede helft van 2010 was de aardappelimport van Rusland meer dan zes keer zo groot als normaal. We zullen er dus rekening mee moeten houden dat de vraag- en aanbodsituatie van seizoen 2011 sterk kan verschillen met oogst 2010. Wat er werkelijk gaat gebeuren ligt echter in de toekomst verborgen.
Het hiervoor beschreven beeld geeft weer hoe we de situatie met de nu bekende informatie kunnen inschatten. Deze informatie kan de teler bij het nemen van zijn strategische beslissingen betrekken. Uiteraard blijft de NAV de markt volgen en zal het beeld updaten als daar aanleiding toe is.
NAV, 2 april 2011