De NAV heeft zich in de afgelopen maanden verdiept in een mogelijk nieuw heffingensysteem voor waterschappen wat financiële gevolgen kan hebben voor de landbouw. In 2015 heeft de Unie van Waterschappen een commissie ingesteld, Commissie Aanpassing Belastingstelsel (CAB), om te onderzoeken of in het huidig toegepaste belastingstelsel zaken als klimaatverandering, zeespiegelstijging, extreme regenhoeveelheden, droogte, energietransitie en circulaire economie voldoende ondersteund kunnen worden. De CAB heeft eind 2017 een concept-advies uitgebracht wat de komende maanden zal worden besproken met diverse belanghebbenden (belangenbehartigers, natuurorganisaties etc.). Hierbij heeft de CAB gekeken naar watersysteem- en zuiverings-/vervuilings heffing. Enkele zaken van het concept-advies die in het oog springen zijn:

  • 1. Pas het profijtbeginsel beter toe.
  • 2. Schrap ‘natuur’ als zelfstandige belastingscategorie, breng het onder bij de categorie ‘ongebouwd’, stel het tarief voor natuur op 20% van ongebouwd vast en breng de overige kosten die worden toegerekend aan natuur onder bij de categorie ‘ingezetenen’.
  • 3. Wijzig systeem van toedeling van kosten.
  • 4. Schaf tariefdifferentiatie voor buitendijks gelegen onroerende zaken af.
  • 5. Breng in de zuiveringsheffing de mate van kostenveroorzaking beter tot uitdrukking, en wijzig de heffingsformule waarbij de vervuiler betaalt. Hierbij wordt totaal Stikstof en totaal Fosfor meegenomen en worden vervuilingseenheden toegekend aan o.a. de landbouw.

Op basis van een vijftal modellen (o.a. gebiedsgericht, waarde versus oppervlakte etc.) zijn door de CAB allerlei berekeningen uitgevoerd voor de nieuwe watersysteemheffing en vervuilings-/ zuiveringsheffing. Volgens de voorstellen zal de landbouw in de toekomst aanzienlijk meer gaan bijdragen, voor een gemiddeld agrarisch bedrijf een kostentoename met een factor 1,2 tot 2,3 (afhankelijk van gemaakte keuzes). De NAV vindt dit onaanvaardbaar. In het verleden is de nutriëntenemissie vanuit de landbouw aangemerkt als diffuse bron, waarvoor geen belasting werd geheven. Meenemen van de nutriëntenbelasting van het water in een nieuw heffingssysteem heeft grote financiële gevolgen voor de sector. Echter, op dit moment bestaat nog veel onduidelijkheid omtrent de vervuilende bronnen (RWZI’s, kwel, waterbodems, riooloverstorten etc). De NAV heeft in het kader van het 6e Actieprogramma Nitraatrichtlijn al uitvoerig gepubliceerd over onduidelijkheden en onvolkomenheden in metingen, bronnen, modellen en normen. De NAV stelt dan ook dat men niet wil gaan betalen voor vervuilingen die men niet veroorzaakt. De komende weken overlegt de NAV met de CAB en de Unie van Waterschappen om onze visie in te brengen t.a.v. de mogelijke wijzigingen in het heffingssysteem. Zo vinden wij dat de bijdrage van andere bronnen en de rol van waterbodems eerst goed duidelijk moeten zijn. Dit onderzoek is toegezegd door het Ministerie van LNV.