De gemiddelde akkerbouwinkomens liggen volgens het Landbouw Economisch Instituut dit jaar aanmerkelijk hoger dan vorig jaar. Dat is goed nieuws. Echter ondanks deze stijging worden de kostprijs van veel akkerbouwproducten nog lang niet goedgemaakt door de opbrengstprijzen. En achter het gemiddelde gaan grote verschillen schuil, stelt de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV). Zo hebben duizenden consumptieaardappeltelers en veel zetmeelaardappeltelers dit jaar een dramatisch slecht inkomen.

Misoogsten in de aardappelen betekenen een zevenklapper voor een beperkt aantal telers. Zij zijn er ondanks de weergoden er in geslaagd een goede kwaliteit aardappelen te oogsten. Voor veel andere telers is 2006 een ramp. Tegen deze achtergrond stoort de NAV zich aan de bewering van LTO-voorzitter Constandse dat markt en ondernemerschap aan de basis staan van betere inkomens. Vooral de verwijzing naar de markt noemt NAV-voorzitter Hanny van Beek-van Geel ergerlijk. ‘De markt werkt voor ons als er tekorten zijn, maar als wij voor ons inkomen afhankelijk zijn van rampen en misoogsten, klopt er iets niet op die markt. En dat is het feit in het akkerbouwjaar 2006. Ondernemerschap is zeker medebepalend voor inkomen, maar de loterij van het weer en de omstandigheden spelen dit jaar een veel grotere rol.’
 
De NAV-voorzitter wijst er op dat de akkerbouwinkomens structureel te laag zijn. Structureel ligt de opbrengstprijs van de meeste akkerbouwproducten onder de integrale kostprijs. De praktijk bewijst dat de markt alleen een goed inkomen oplevert als er ergens een bodem ligt.  Graan heeft hier door de jaren heen altijd een spilfunctie vervuld. ‘Dat de graanprijs te laag is, is een politieke keuze en geen marktwerking’, aldus de NAV-voorzitter. ‘Het is een politieke keuze om de graanprijs op het huidige te lage niveau vast te stellen. Volledige marktwerking voor granen is er niet, en zal er niet komen vanwege de behoefte aan voedselzekerheid. Het is verder een politieke keuze om eiwit- en oliehoudende producten goedkoop in Europa binnen te laten komen. Het onmogelijk maken van de teelt van eiwit- en oliehoudende producten in Europa is een politieke keuze waar akkerbouwers in onder meer Nederland de wrange vruchten van plukken.’ Volgens de NAV is een goed landbouwbeleid het fundament voor goed ondernemerschap en goede inkomens. ‘Het zou goed zijn als LTO meer oog had voor de belangen van akkerbouwers en beter zou beseffen dat er voor een goed inkomen meer nodig is dan ondernemerschap en markt die alleen werkt bij misoogsten,’ meent Hanny van Beek-van Geel.

NAV, 29 december 2006