Nog geen half jaar geleden kon je krantenkoppen lezen als ‘Bio-ethanol nieuwe bodem in de graanprijs’ en ‘Groeiende wereldbevolking zorgt voor hogere graanprijs’. Dat laatste is een flutanalyse. De prijsvorming hangt immers ook af van de ontwikkeling van het aanbod.

Recordomzet
Ray onderbouwt dat met twee voorbeelden:
1.Zaadbedrijven hebben recordomzetten gedraaid. De verspreiding van productievere rassen heeft dus een sprong gemaakt. Het effect daarvan op de productiviteit verdwijnt niet als de prijzen gaan zakken. Hetzelfde geldt voor de extra investeringen in rassenonderzoek;
2.Veel importerende landen hebben beleid ontwikkeld om de voedselzekerheid te verbeteren. Een voorbeeld uit een lange reeks: China investeert in Mozambique om de rijstaanvoer uit dat land te verhogen van 100.000 ton naar 500.000 ton per jaar. Korea en de rijke landen in het Midden-Oosten hebben vergelijkbare maatregelen getroffen. Veel importerende landen zullen de komende jaren dus juist minder aan hoeven te kopen op de ‘gewone’ wereldmarkt.

Ethanol
Maar de vraag naar graan voor ethanol gaat toch voor een nieuwe bodem in de prijs zorgen? Ray merkt op dat door de veranderde prijsverhoudingen er in 2009 in de VS minder maïs voor ethanol gebruikt zal worden dan in 2008. Nogal wat plannen voor de bouw van ethanolfabrieken zijn mede door de kredietcrisis opgeschort. Volgens Ray kan die opschorting wel eens duren tot de tweede generatie biobrandstoffen, als ethanol rechtstreeks uit cellulose, praktijkrijp en commercieel interessanter is. Het onderzoek naar die tweede generatietechnieken is geweldig opgeschroefd. Het moment dat ze commercieel interessant zijn is dichterbij dan eerder werd aangenomen. Vanaf dan zal het met het stimuleren en subsidiëren van ethanol uit graan gedaan zijn. En dan is van een nieuwe bodem in de graanprijs, hoe laag op zichzelf ook, geen sprake meer.

Lobbywerk
In een normaal oogstjaar, zoals in 2008, is er al een overschot van 23 miljoen ton (voor meer graancijfers zie NAV-ledenblad oktober 2008). Gelet op het bovenstaande blijft het graanoverschot dus hét politiek-economische probleem voor de akkerbouw. In het verleden was het NAV-antwoord: verplichte braak. Tegenwoordig is de offensieve aanpak: meer Europees eiwit! (= minder ha’s graan). En dat kan alleen de NAV. Ze neemt initiatieven om met bondgenoten, nationaal en internationaal lobbywerk te doen.

NAV, 7 maart 2009