BASF zoekt in Flevoland pootgoedtelers die in 2012 genetisch gemodificeerd pootgoed willen vermeerderen. De commerciële teelt van genetisch gemodificeerde aardappelen zou hiermee z’n intrede doen. De plannen van BASF om individuele telers over te halen om gmo-aardappelen te gaan telen, staan volgens de NAV op gespannen voet staan met het collectieve belang van de Nederlandse aardappeltelers.

De aardappel is een vegetatief gewas waardoor kruising op het veld met andere rassen is uitgesloten. Het betekent dat aardappelen gemakkelijk raszuiver gehouden kunnen worden, ook als gmo- en ‘gewone’ rassen naast elkaar worden geteeld. Wel is het natuurlijk zaak dat bij het poten, de teelt, de oogst en de bewaring zorgvuldig wordt gewerkt zodat geen vermenging van rassen optreedt. Elke pootgoedteler is zeer gedreven om vermenging van rassen te voorkomen.

De NAV meent dat alle plantmateriaal vrij beschikbaar moet zijn voor verdere veredeling en commercialisatie van nieuwe rassen en pleit daarom, evenals Plantum (vereniging van kwekers), voor het opnemen van een volledige kwekersvrijstelling in het octrooirecht. Dit octrooirecht houdt in: eigenschappen kunnen niet gebruikt worden bij nieuwe kruisingen. Ook anderen, waaronder Greenpeace, dringen aan op het tegengaan van octrooien. Echter de eigenaren van gmo-rassen koersen op octrooirecht waardoor het systeem van kwekersrechten waarmee de aardappelteelt groot is geworden, om zeep wordt geholpen.

Ja, onder voorwaarden
Principieel is de NAV geen tegenstander van genetische modificatie. Echter er moet wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan:
• het moet het boerenbelang dienen, bijv. kostprijsverlaging, goedkopere en/of duurzamere vorm van gewasbescherming, efficiënter benutten van plantenvoeding, in stand houden en bevorderen bodemvruchtbaarheid;
• veiligheid en gezondheid van producten mag niet negatief beïnvloed worden;
• het moet een maatschappelijk belang dienen, bijv. duurzamer produceren (bijdrage aan terugdringen belasting van grond- en oppervlaktewater en lucht);
• consumentenacceptatie van gmo-gewassen. Zeer relevant voor frites, tafelaardappelen en producten met aardappelzetmeel;
• voorkomen dat telers afhankelijker worden van handel en industrie. Door octrooien dreigt een verdere aantasting van de zelfstandigheid van telers;
• het positieve imago van de Nederlandse pootgoedteelt mag niet op het spel komen te staan.

Nu niet
De NAV staat niet achter de plannen van BASF om gmo-aardappelen te (laten) telen in Nederland, zolang niet aan de genoemde voorwaarden is voldaan. Nu niet doen dus!

NAV, 5 september 2011