Afschaffen van de suikerquotering of verlaging van de invoerheffing op suiker leiden allebei tot aanzienlijk lagere bietenprijzen in Nederland. ‘Het verlagen van de invoerheffing op suiker al dan niet in combinatie met het afschaffen van de suikerquotering kost de teler gemiddeld € 3.200, -’, reageert NAV-bestuurslid Klaas Hoekstra. ‘ Het LEI voorziet zes euro minder per ton bieten, dat is bij 80 ton per ha een saldodaling van € 500,-. Daar worden we niet vrolijk van. Daarom zeggen we als NAV: suikerbeleid afbreken?, niet doen dus na 2015!’

In het LEI-rapport ‘Wel of geen suikerquotering?’ dat deze week verscheen, zijn voortzetting van het huidige suikerbeleid vergeleken met het met 70% verlagen van de invoerheffing op suiker al dan niet in combinatie met het afschaffen van de suikerquotering. Beide scenario’s leiden in Nederland tot een inkomensdaling van 5 tot 7 %. Dat komt in de praktijk neer op een inkomensderving van ca. € 3.200, – per bedrijf. De NAV merkt daarbij op dat de huidige, relatief hoge bietenprijs, in Nederland maar net kostendekkend is. De bereidheid in Nederland en sommige andere landen om voor graansaldo’s bieten te gaan telen zal volgens de NAV-bestuurder de animo onder bietentelers niet groter maken. Dit staat haaks op de LEI-prognose van areaaluitbreiding.

Het LEI stelt dat de scenario’s met de nodige voorzichtigheid bekeken moeten worden omdat de theoretische modellen die het LEI hanteerde nog niet eerder in de praktijk zijn getoetst voor suiker. NAV-bestuurslid Klaas Hoekstra vindt de puur theoretische benadering de grootste zwakte van het rapport. ‘Het is onverantwoord om op grond van dit rapport voor een ander beleid te kiezen dan voortzetting van het EU-suikerbeleid.’ Zo zijn door de enorme volatiliteit van de suikermarkt betrouwbare prognoses moeilijk te maken. Wel is duidelijk dat bij liberalisering de wereldmarkt veel meer invloed krijgt op de prijsontwikkeling binnen Europa door de enorme stijging van de import uit vooral Brazilië. Het prijsverschil tussen de quotumbieten enerzijds en de surplus- en ethanolbieten valt weg bij afschaffing van het quotum. Dat zou volgens de NAV weleens tot een veel lagere bietenprijs kunnen leiden dan het LEI nu berekend. De prijs van surplusbieten is nu € 27, – per ton bij een industriële suikerprijs van € 325, – per ton witsuiker. Ethanolbieten worden nu verbouwd ook voor € 27, – per ton bij 17% suiker. Hoekstra vraagt zich af wie er in de EU zit te wachten op een instabiele suikermarkt met sterk fluctuerende prijzen.

Overigens zijn ook de MOL-landen slecht af bij de door het LEI doorgerekende alternatieven voor het huidige suikerbeleid. Bij de suikerhervorming in 2006 moest de Europese suikerproductie krimpen ten gunste van de import uit Minst Ontwikkelde Landen (MOL). Het LEI constateert bij de alternatieven voor het huidige suikerbeleid dat de EU- import vanuit de MOL-landen drastisch vermindert. Klaas Hoekstra constateert dat doorgaan met het huidige EU-suikerbeleid niet alleen beter is voor boereninkomens en een stabiele suikermarkt maar ook de MOL-landen betere perspectieven biedt. ‘Handhaving van het huidige beleid aangevuld met een leveringsplicht voor de MOL-landen in ruil voor een stabiele suikerprijs is het beste alternatief. Het levert een rendabele bietenprijs, zekerheid t.a.v. de beschikbaarheid en stabiele prijzen voor de afnemers en uiteindelijk de consument.’

NAV, 1 december 2011