De NAV heeft de politieke partijen in de Tweede Kamer uitgenodigd voor een debat over akkerbouw. Zeven partijen zijn op de uitnodiging ingegaan. In het debat discussieerden de huidige landbouwwoordvoerders in de Tweede Kamer Elbert Dijkgraaf (SGP), Jaco Geurts (CDA), Helma Lodders (VVD) en Carla Dik-Faber (CU) en de kandidaat-Kamerleden Niels van den Berge (GroenLinks), Anna-Lena Hedin (PvdA) en Inez Staarink (SP) onder leiding van journalist Jan Medendorp met elkaar en de ruim 100 aanwezigen. De woorden derogatie en fosfaatregeling werden bij opening door voorzitter Teun de Jong verboden verklaard en er werd gediscussieerd aan de hand van 10 stellingen die de NAV ter voorbereiding aan de politici had toegestuurd.

Marktpositie

De eerste stelling gaf breed de visie van de NAV weer: ‘Boeren moeten zonder inkomenstoeslagen in een markt met spelregels een goed inkomen kunnen verdienen’. Een aantal politici (Dijkgraaf, Staarink, Van den Berge) vonden dat de overheid soms moet kunnen reguleren om het aanbod te beperken, maar dat dat op dit moment politiek niet haalbaar is. Wel was men het er over eens dat boeren net zo veel ruimte in de mededingingswet moeten krijgen als afnemers en toeleveranciers. Geurts pleitte voor het in het leven roepen van een voedselscheidsrechter (wat de NAV een Autoriteit Producent en Markt, APM, noemt) en vond brede bijval, behalve bij Lodders. Dik-Faber vindt dat de ACM deze taak er bij moet kunnen doen. Iedereen vond dat de positie van de boer in de keten versterkt moet worden en Dijkgraaf stelde dat er Kamerbrede steun voor is maar dat het kabinet niks doet met de aangenomen moties. In dit verband werd er ook gepleit voor een Ministerie van Landbouw door Dijkgraaf wat door GroenLinks en PvdA meer werd gezien als een Ministerie voor Voedsel en Landbouw. Het meest uitgesproken over de stelling dat landbouw buiten de vrijhandelsverdragen moet blijven waren Dijkgraaf, Van den Berge en Staarink (eens) en Lodders (oneens).

Alle politici behalve Staarink waren het erover eens dat het Ministerie van Economische Zaken moet zorgen dat de Brancheorganisatie (BO) Akkerbouw alle complete gegevens krijgt om heffingen te kunnen opleggen binnen de algemeen verbindend verklaring. Dit is meteen gebruikt door de ook aanwezige directeur van de BO Akkerbouw in een brief aan de politieke partijen om in de Tweede Kamer hieraan gevolg te geven.

Verhoging van het budget voor de bredeweersverzekering en afschaffen van de assurantiebelasting er op gaf een gemengd beeld: iedereen was voor verhoging van het budget, maar met name GroenLinks, SP en PvdA waren tegen afschaffen van de assurantiebelasting, maar de SP vond wel dat het goedkoper moet met bredere dekking.

Teeltzaken

Teelttechnische aspecten kwamen ook aan de orde. De stelling dat het huidige mineralenbeleid beperkingen oplegt aan het verhogen van het organische stofgehalte en daarmee aan het CO2 bindend vermogen van de bodem werd breed gesteund. Dit kan door compost, champost, betakal enz. niet mee te laten tellen. Dijkgraaf pleitte voor regiospecifieke normen en vervolgens bedrijfsspecifieke normen, Lodders voor direct bedrijfsspecifiek.

Over gewasbescherming was men duidelijk: de VVD is tegen het op emoties verbieden van middelen en vond bijval. LTO-Akkerbouw voorzitter Van Wenum stelde dat de politiek zich niet met de toelatingen moet bemoeien maar dat ging diverse partijen te ver. Dijkgraaf, Geurts en Lodders spraken zich overigens duidelijk uit voor behoud van de kiemremmer MH. Verder stelde Dijkgraaf voor om de subsidie voor het vervangen van asbestdaken te verhogen vanuit het energiebeleid.

Jonge boeren

De NAV is blij dat er ook een behoorlijk aantal jonge boeren aanwezig was en actief meedeed aan het debat. Dat geeft de politici direct een indruk van de zaken waar deze jongeren tegen aan lopen. Geurts, Dijkgraaf en Dik-Faber gaven duidelijk aan dat zij een goede regeling voor jonge landbouwers ondersteunen.

Gespreksleider Medendorp wilde rond 10 uur het debat beëindigen maar gaf toe aan de meerderheid van de zaal die door wilde praten over biologische en geïntegreerde landbouw. Hierover werd algemeen gedeeld door de politici dat de gangbare (geïntegreerde) landbouw goed bezig is, dat we trots moeten zijn op wat er bereikt is aan verbeteringen en dat er geen tegenstelling moet zijn tussen biologisch en gangbaar maar dat men van elkaar kan leren. Uiteindelijk werd om half 11 afgesloten met de vraag wie er helder(der) had gekregen op wie men ging stemmen. Voorzitter Teun de Jong bedankte iedereen hartelijk voor zijn/haar bijdrage en reikte de politici een tas met akkerbouwproducten aan als blijk van waardering.

De NAV kijkt terug op een levendig debat met veel politici, een publiek van boeren vanuit Zeeland tot Groningen en van jong tot oud(er) en een groot aantal andere organisaties uit ons netwerk. Zowel politici als publiek gaven aan het een nuttige en leuke avond te hebben gevonden. Concreet heeft het een aantal uitspraken opgeleverd waar we de partijen zeker aan zullen kunnen houden in het nieuwe kabinet.

Voor de stellingen: 2017-02-10 Stellingen voor NAV debat op 15 febr 2017