In de agrarische sector vormt de achterblijvende prijsvorming voor de landbouwproducten ten opzichte van de kostenstijging het kernprobleem. Als gevolg hiervan zijn de marges in landbouw de afgelopen 30 jaar sterk verlaagd en dat uit zich in achterblijvende inkomensvorming ten opzichte van de rest van de maatschappij. Met als gevolg een lagere graad van bedrijfsovername door jonge boeren en een versterkte schaalvergroting. Oorzaken hiervoor zijn de ombouw van het Europese markt- en prijsbeleid naar wereldmarktprijzen, met nu nog een geringe mate van compensatie middels het stelsel van bedrijfstoeslagen. Met daarnaast ook de toenemende maatschappelijke druk door nationale milieumaatregelen en de druk op de grondprijs door plannen vanuit stedenbouw, infrastructuur en natuur en de voortdurend toenemende inkoopmacht van slechts nog een paar spelers in de retail. Kortom de spons die ‘boer’ heet is uitgeknepen en het verdienvermogen moet hersteld.

Dit herstel vergt een lang traject van aanpassing van internationale verdragen, zodat we wel weer eisen aan (in de EU verboden) productiewijzen kunnen stellen, dat we wel een kostendekkend prijsniveau in Nederland en de EU bereiken, dat we wel een ruimtelijk ordeningsbeleid hebben waarin de boer kan acteren en dat we wel een levensmiddelenindustrie hebben die is opgewassen tegen de retail en tegelijkertijd de boeren een faire prijs betaalt.

Kortom, deze zaken behoren tot het kerngedachtengoed van de NAV. Het feit dat we nu als gezamenlijke landbouw(!) aan tafel zitten met de levensmiddelenindustrie en de retail over het gebrek aan verdienvermogen voor de primaire sector is te danken aan de acties van de FDF. In de overleggen tot nu toe heeft de retail zowel als de levensmiddelenindustrie erkend dat er wel wat aan de hand is en dat het boerenprijsniveau te laag is. Vanuit de landbouwsector is duidelijk aangegeven dat de huidige ketens (van boer tot winkel) én (duurzaamheids)certificaten geen doorbraak hebben gevormd naar een kostendekkend beleid. Hooguit dat de meerkosten voor duurzaamheideisen soms vergoed worden… Daarom is het idee van FDF om de retail met een Farmer Friendly certificaat te belonen voor een faire prijs richting boer interessant. Het door FDF voorgestelde systeem van afdracht middels een vergoeding naar de boeren is dermate eenvoudig dat het op korte termijn uitvoerbaar zou zijn. De lange weg met kostendekkende prijzen zoals beschreven blijft voor de NAV het uiteindelijke doel; de retail en levensmiddelenindustrie zijn nu aan zet om voor de komende besprekingen van het nieuwe regeerakkoord met een antwoord te komen!