Stikstof: het ‘proces Remkes’
Zoals u allen weet is de heer Remkes nog steeds bezig om gesprekken te voeren met zoveel mogelijk partijen binnen en buiten de landbouw om een advies te kunnen geven aan het kabinet. Ook de NAV was uitgenodigd voor een gesprek. Wij hadden in eerste instantie de uitnodiging geaccepteerd en al een aantal punten meteen genoemd die wij wilden bespreken. Uiteindelijk heeft het bestuur toch besloten om met de andere zeven belangenbehartigers met één stem te spreken als ‘Grote 8’. LTO-voorzitter Sjaak van der Tak heeft namens de Grote 8 deelgenomen aan het gesprek op 5 augustus en daar duidelijk aangegeven dat wij vinden dat de zeer lage Kritische Depositie Waarden (KDW’s) uit de wet moeten, dat er veel meer moet worden gekeken naar de staat van de natuur i.p.v. alleen maar naar modelmatig berekende depositie van stikstof, dat we moeten kijken naar emissies in plaats van depositie en dat het tijdpad uit het coalitieakkoord niet haalbaar is.
Sindsdien zijn veel andere partijen aangeschoven bij Remkes. De groene organisaties dreigen meteen met een gang naar de rechter als het tijdpad van 2035, zoals dat in de wet van vorig jaar staat, niet wordt aangepast naar het tijdpad van 2030 uit het coalitieakkoord. Anderen komen met plannen om boeren een goed perspectief te geven. Zo zijn er het akkoord met het Landbouwcollectief uit 2019, het plan van LTO, Natuurmonumenten en NVO-NCW van vorig jaar, het groene-boerenplan en nu het plan van Regie op Ruimte. Inmiddels is er dus al een hele stapel van dergelijke plannen, maar we zien niet dat de regering er iets mee doet. Provincies vragen om duidelijkheid, ketenpartijen houden zich vooral afzijdig. Al met al komt er niet een beeld uit van grote vooruitgang. En 36 wetenschappers proberen via een stuk in Trouw de twijfel over de juistheid van de modellen en de toepassing op bedrijfsniveau (van o.a. commissie Hordijk, Planbureau voor de Leefomgeving, TNO, Prof. Lindeboom) tot onzin en moedwillige vertraging door mensen met andere belangen te bestempelen.
Ecologische Autoriteit
Minister Van der Wal heeft in juni gezegd dat zij voor 1 oktober dit jaar de mensen in de Ecologische Autoriteit wil benoemen die de staat van de natuur moet gaan beoordelen. Het is ons onduidelijk hoe die benoemingen tot stand komen. Veel van de wetenschappers die in Trouw geen uitstel, geen twijfel en geen tegenspraak duldden, komen waarschijnlijk in aanmerking. De NAV hoopt van harte dat de ecologische autoriteit niet een anti-landbouw orgaan wordt!
Hoe verder?
De NAV vindt belangrijk dat er een integraal beleid komt, waarbij ook naar langetermijneffect wordt gekeken. In het nieuwe GLB wordt bijvoorbeeld juist de melkveesector in veenweidegebieden bevoordeeld, terwijl deze in de stikstofplannen onder vuur ligt. Dat vinden wij tegenstrijdig. Wat het lopende proces betreft vinden wij het onbegrijpelijk dat eerst de reductiedoelen voor landbouw worden opgesteld en daarná pas gekeken wordt naar de staat van de natuur. Net als het ons bevreemdt dat minister Van der Wal eerst een uitkoopregeling bekend maakt en daarná pas checkt met Brussel of deze niet onder de verboden staatssteunregels valt.
Tweede gesprek
Op 31 augustus hebben de Grote 8 en Biohuis een gesprek gevoerd met Remkes, premier Rutte en de ministers Van der Wal, Staghouwer en Harbers. Daar hebben we gezamenlijk bereikt dat het kabinet bereid is samen met de sector te kijken hoe we van KDW´s over kunnen gaan naar doelen van instandhouding van de natuur. Ook is gekeken hoe de PAS melders zo snel mogelijk gelegaliseerd kunnen worden. Verder is afgesproken dat er meer geld en aandacht komt voor innovaties. Als NAV hebben we ingebracht dat de eisen niet steeds moeten veranderen zoals bijvoorbeeld bij veldspuiten en wasplaatsen. Minister Staghouwer heeft op vragen van de NAV geantwoord dat hij gaat kijken naar belemmerende regelgeving en naar de budgetten voor de sterk overtekende subsidiepot voor innovaties. De sector gaat gezamenlijk aandachtspunten aanleveren aan het ministerie van LNV en er wordt ingezet op regelmatig overleg. Tenslotte wordt er integraal gekeken naar alle doelen ook voor KRW en klimaat. Het gesprek liep soms moeizaam maar er is vooruitgang geboekt in onze ogen op het gebied van gezamenlijk focussen op natuurdoelen i.p.v. KDW´s en op perspectief voor de boer. In de wandelgangen heeft de NAV bij minister Staghouwer ook nog aangegeven voorstander te zijn van een landbouwakkoord, waarbij men eerst kijkt waar men uit wil komen met de landbouw over bijvoorbeeld 30 jaar en daar het beleid op inricht.