De NAV heeft in 2024 het plan opgevat om een integraal instrument te ontwikkelen waarmee akkerbouwers makkelijk kunnen zien welke verduurzamingsmaatregelen zij kunnen nemen. We hebben daar eerder over bericht in dit blad. Het doel is dat voor alle bestaande maatregelen duidelijk is hoe deze uitwerken op de indicatoren klimaat, biodiversiteit, waterkwaliteit (mineralen en gewasbescherming), voedselproductie en saldo voor de boer. Met name deze laatste twee indicatoren worden meestal niet meegenomen, zoals bijvoorbeeld in het KPI-K project. Daarin worden alleen Kritische Prestatie Indicatoren voor kringlooplandbouw gegeven die het milieueffect van landbouw weergeven en niet de productie of het verdienvermogen. Met dit nieuwe instrument willen we integrale informatie geven aan onze achterban om hen zo te helpen afgewogen beslissingen te nemen.

WUR studenten

De NAV heeft een groepje Master-studenten van de WUR ingehuurd om alle maatregelen te inventariseren en te beoordelen in een zogenaamd ACT-project. ACT staat voor Academic Consultancy Training. Dit is een verplicht vak van twee maanden voor alle Master-opleidingen. Huub Remijn en Aleid Dik hebben de studenten begeleid vanuit de NAV.

De studenten hebben gebruik gemaakt van o.a. de Biodiversiteitsmonitor Akkerbouw (BMA), de Cool Farm Tool (CFT), de ecoregeling, ANLb maatregelen en de NAV toekomstvisie uit 2020. Zij hebben geen berekeningen gedaan hoe groot het effect was op de hierboven genoemde indicatoren, maar alles beoordeeld met +, 0, -, of een ? wanneer het effect onduidelijk was. Deze beoordeling hebben zij gebaseerd op internationale wetenschappelijke literatuur en dit in een rapport beschreven. Hierbij heeft ook een wetenschappelijk expert van de WUR meegekeken.

Op 19 december heeft de groep haar bevindingen gepresenteerd aan het bestuur van de NAV. Zij hebben het Excel-bestand de naam NAVigator gegeven. De NAVigator bestaat uit een lijst met alle maatregelen, een indeling wat voor een soort maatregel het is en het effect ervan op klimaat, biodiversiteit, waterkwaliteit wat betreft mineralen, waterkwaliteit wat betreft gewasbeschermingsmiddelen, saldo voor de boer, voedselproductie en of er een subsidie bestaat voor de maatregel.

Het is mogelijk om via filters zelf te kiezen waarvoor men het meest gemotiveerd is. Iemand die bijvoorbeeld vooral klimaatmaatregelen wil implementeren kan daarop selecteren en dan zien hoe het effect op andere indicatoren is. Ook kan men selecteren op bijvoorbeeld alleen maatregelen op het gebied van bodembeheer of bouwplan.

De studenten hebben in de NAVigator ook een uitleg opgenomen, voor iedereen die minder handig is met Excel. En voor echt duidelijke uitleg hebben ze er een YouTube filmpje bijgeleverd met een demonstratie. Ook is er een papieren versie meegeleverd, maar daarbij kan men dan natuurlijk niet filteren.

En verder

Het bestuur van de NAV heeft de NAVigator eerst besproken met de vier thematische werkgroepen. Deze hebben de beoordelingen nog eens kritisch bekeken.

De NAVigator zal op de komende regioavonden worden gedemonstreerd. Vervolgens zal deze aan de leden beschikbaar worden gesteld. Uiteraard is het zaak het instrument regelmatig van een update te voorzien. Wilt u meer weten? Kom dan naar een van de regioavonden in januari en februari!