Zoals gewoonlijk geeft de NAV aan het begin van het nieuwe aardappelseizoen een eerste prognose voor de marktverwachtingen van consumptieaardappelen gebaseerd op de areaalgegevens, de oogstverwachtingen maar vooral ook gebaseerd op vraag, aanbod en prijzen in de afgelopen 15 jaar.

In april verwachtten wij dat de verandering van het areaal in de EU-5 zich tussen de min 2 en plus 2% zou bewegen. Inmiddels weten we dat het areaal iets (ca. 1%) groter is dan in 2010. In de hele EU-5 kunnen we spreken van een vroeg voorjaar met relatief vroege pootdata en over het algemeen redelijke grondcondities. In eerste instantie werd dan ook verwacht dat de eerste nieuwe aardappelen vroeg op de markt zouden kunnen komen. Hoewel de voorraden van de oude oogst in heel Noordwest Europa historisch laag zijn, werd door het vroege voorjaar in april en eerste helft mei nog verwacht dat oude en nieuwe oogst redelijk op elkaar aan zouden kunnen sluiten. Door de aanhoudende droogte in grote delen van de EU-5 zien we dat in de tweede helft van mei de termijnmarkt voor het juni-2011-contract toch begint op te lopen. Kennelijk begint er toch weer enige onrust in de markt te komen. Dit valt voor de nieuwe oogst ook te zien aan de hoogte en de omzet van het april-2012-contract. 

Areaal en opbrengst
Gezien het vroege voorjaar en de stand van de gewassen op dit moment (begin juni) is er nog geen reden om aan te nemen dat de te verwachten gemiddelde opbrengst in de EU-5 buiten de opbrengsten (laagste: 43 ton/ha en hoogste 49 ton/ha) van de afgelopen 15 jaar zal vallen. Een opbrengst onder het langjarig gemiddelde in EU-5 van 46 ton/ha lijkt reëel. Mede gezien het iets grotere areaal leidt dit tot een totale oogst in EU-5 groter dan 23 miljoen ton.

Blijft de droogte in heel EU-5 doorzetten en/of krijgen we in de zomer of herfst te maken met wateroverlast dan kan de ha-opbrengst uitkomen beneden het langjarig gemiddelde van 46 ton per ha. De totale oogst zal in dat geval uitkomen beneden de 23 miljoen ton. Dan de vraag naar aardappelen. Bij oogst 2010 is de markt ‘gemaakt’ door de vraag uit Rusland. De eerste berichten uit Rusland zijn dat daar in belangrijke regio’s een vergelijkbare extreme droogte optreedt als afgelopen jaar. Dit kan, net als in seizoen 2010, een forse invloed op de exportvraag hebben. 

Weer bepalend
Voor echt goede prijzen voor aardappeloogst 2011zijn we dus afhankelijk van extreme weersomstandigheden, hier en elders. Seizoen 2011 heeft dus weer alles in zich om net zo’n spannend seizoen te worden als 2010! Blijven de extreme weersomstandigheden uit, dan komt de minder dynamische werkelijkheid van seizoen 2008 en 2009 weer in beeld.
Om de markt goed te kunnen inschatten moeten we dus minstens zoveel naar weerman Erwin Krol kijken als naar DCA-er Kees Maas.

NAV, 3 juni 2011