Hanny van Beek-van Geel, de eerste akkerbouwvoorvrouw, draagt op 1 oktober a.s. het voorzittersstokje over aan NAV-er Teun de Jong. Na ruim 4 jaar voorzitterschap vindt ze het tijd voor andere uitdagingen. Tijd voor een terugblik met het gezicht van de NAV die graag de boel in beweging brengt.

Waar heb je het meeste plezier aan beleefd?
Het contact met akkerbouwers in het hele land, op NAV-ledenbijeenkomsten en de aardappeltour. Niets is in het NAV-werk meer motiverend dan oprechte gesprekken met akkerbouwers uit alle windstreken. Wat houdt ze bezig, wat is hun verhaal, hun zorgen, hun visie en motivatie. Daar doe je het uiteindelijk allemaal voor. En het is genieten van de verschillende culturen en tongvallen in dit kleine landje.

Waar heb je het meeste van gebaald?
Het moeizaamste was om medestanders te vinden in organisatieland voor onze ideeën. Akkerbouwbelang zou voor organisatiebelang en persoonlijk belang moeten gaan. Natuurlijk wil de NAV ook scoren, dat hebben wij net zo goed nodig. Wij zijn betrekkelijk klein met weinig geld, en wij trekken het hardst aan nieuwe, echte oplossingen voor de keuzes en problemen waar de akkerbouw voor staat. De NAV kiest ervoor de echte oorzaken aan te pakken in plaats van de symptomen te bestrijden. Daarmee haal je ook wel wat overhoop. Het is vaak gemakkelijker wat aan de randversiering te doen en die breed uit te meten als successen, dan zaken echt aan te pakken. Gelukkig zie ik wel verandering en beweging. Er komt in de plantaardige organisaties wel meer het gevoel dat we elkaar moeten versterken. Het gezamenlijk belang is het inkomen van de akkerbouwer. Dat staat al twintig jaar onder druk. Hoogste tijd voor gezamenlijke actie en duidelijkheid naar politiek en keten.

Waar stond de NAV en waar staat de NAV nu?
De NAV was wat voorzichtiger. Duidelijk wat betreft landbouwbeleid, maar zoekend als het ging over de ‘vrije gewassen’. We zijn gegroeid van een afwachtende houding tegenover de markt van vrije gewassen, naar een meer offensieve benadering. Als akkerbouwvakbond wilden en konden we een belangrijk gewas als aardappelen niet links laten liggen. Aardappelen spelen een belangrijke rol in het bouwplan en zijn ook van cruciale betekenis voor het inkomen van akkerbouwgezinnen. Daarbij komt dat we een heldere analyse hebben van de markt en een duidelijke visie op de krachtenbundeling van telers en op hoe de prijsvorming van consumptieaardappelen kan worden verbeterd. We hebben duidelijke ideeën hoe het beter kan. Daarom zijn we ervoor gegaan. We organiseren nu het akkerbouwdebat over bijvoorbeeld een betere aardappelmarkt en de teelt van eiwitrijke gewassen in Europa. We zijn meer in de aanval.

Alles net niet?
Ik zie het zelf zo niet. Het is een proces, waar de eerste stappen het allerbelangrijkste van zijn. Als je die niet zet, dan kom je niet van je plek. En dat is wat de NAV succesvol gedaan heeft: De boel in beweging brengen! En dat blijft de NAV doen. Dat is onze rol: aanjager, voorvechter, de discussie scherp zetten. En de NAV wil meebouwen aan echte oplossingen, maar beseft dat ze dat niet alleen kan.

Kun je wat dingen noemen die dankzij jouw inbreng gelukt zijn?
De brede weerverzekering nadert zijn afronding. De NAV heeft dit onderwerp op de politieke agenda gezet. Door LTO is dit prima verder opgepakt en wij blijven betrokken bij de ontwikkeling van een verzekeringsproduct. De aardappelmarkt en de prijsvorming zijn op de kaart gezet. Het kostprijsbewustzijn van akkerbouwers hebben we een enorme impuls gegeven. En recent hebben we de teelt van plantaardig eiwit op Europese akkers op de politieke agenda gezet. Voor de overproductie van tarwe, waardoor de tarweprijs bijna voortdurend veel te laag is, is een rendabele eiwitteelt in Europa een van de oplossingen. Bovendien is de Europese eiwitteelt een oplossing voor veel duurzaamheidsvraagstukken. We kunnen voldoen aan maatschappelijke wensen: regionale productie, gmo-vrij en de overgang van dierlijk naar meer plantaardig eiwit.
NAV is meer zichtbaar geworden in de media, duidelijk opkomend voor de belangen van akkerbouwers en de samenwerking met organisaties in andere Europese landen is versterkt.
Resultaten hangen niet aan mij persoonlijk. We hebben een geweldig team in het dagelijks bestuur. Iedereen gaat ervoor. En we versterken elkaar. Misschien is het mijn verdienste geweest om de teamgeest te versterken, en de bewegingskracht te vergroten. Er voor staan en er voor gaan. Pittige discussies, en afstemmen op elkaar. Ook buiten de NAV samen met andere organisaties boksen we dingen voor elkaar. Je kunt niks alleen. Mijn kwaliteit kan het zijn dat ik graag contacten aanga en verken waar de mogelijkheden liggen, ook op het menselijke vlak. En ook erkennen waar ze niet liggen.

Wat gaat de NAV missen zonder jou?
De vrouwelijke kracht en inbreng!

Wat ga je nu doen?
Ik ga me nu richten op coaching en organisatieadvies. De afgelopen jaren heb ik daartoe opleidingen gedaan. Geïnteresseerden kunnen me vinden op www.buitengewoon-en-eigenwijs.nl. In mijn vrije tijd, blijf ik bezig met landbouw, voedsel en duurzaamheid in qualitijd. Als je daar meer over wilt weten, kijk dan even op www.qualitijd.com.

Wat wil je nog kwijt?
Ik draag aan Teun de leiding over van een organisatie die er toe doet en van een mooi team. Ik ben erg blij dat hij het stokje overneemt. Hij is een man van de akkerbouwpraktijk met veel bestuurlijke ervaring. Teun is een netwerker, analytisch denker, met een positieve insteek en humor. Dat hij deze kwaliteiten wil inzetten voor de NAV, maakt dat ik met een goed gevoel afscheid kan nemen. De NAV is bij Teun in goede handen!

NAV, 14 september 2009