Maar liefst 800 mensen, waaronder veel jongeren, namen op 21 en 22 februari 2014 deel aan de ‘Voedsel Anders’ conferentie in Wageningen. Thema: Naar eerlijke en duurzame voedsel- en landbouwsystemen. De grote opkomst geeft aan dat voedsel en landbouw ‘leven’ in de samenleving. De NAV was er bij.

Via het Platform Aarde, Boer, Consument, waarin de NAV participeert, was de vakbond bij het initiatief betrokken. Een pluriform gezelschap van betrokken burgers, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en studenten was naar Wageningen afgereisd. Wat hen verbond was de betrokkenheid bij voedsel. Professor Pablo Tittonell (WUR) liet zien dat het huidige landbouwsysteem veel input nodig heeft van niet hernieuwbare grondstoffen en dat dit op den duur een probleem wordt. Het meer werken volgens agro-ecologische principes is een oplossing. Hanny van Geel (oud-voorzitter NAV en nu sprekend namens Via Campesina) vergeleek de werking van het huidige landbouwsysteem met het bordspel de ‘Kolonisten van Catan’. De uitwerking hiervan is dat de kleinschalige familiebedrijven in de verdrukking komen. Een brede coalitie van boeren en maatschappelijke organisaties moet hier verandering in kunnen brengen. ‘De opkomst op deze conferentie is zeer hoopvol en boeren weten dat een goede oogst begint bij een goede opkomst’, voegde Hanny van Geel er aan toe.

Honger versus overgewicht
Vandana Shiva (wetenschapper en sociaal-activist uit India) liet aan de hand van een groot aantal voorbeelden zien dat het huidige landbouwsysteem tot veel sociale en ecologische problemen leidt op het Indiase platteland. Zij pleit voor de inzet van oude lokale rassen en agro-ecologische of biologische landbouw om de Indiase boeren weer perspectief te bieden. Olivier de Schutter (VN-rapporteur voor het Recht op Voedsel) stelde dat het huidige voedselsysteem de grote problemen van armoede en honger (wereldwijd leiden meer dan een miljard mensen dagelijks honger) niet heeft kunnen oplossen. Tegelijkertijd is er een probleem bijgekomen, namelijk dat meer dan een miljard mensen gezondheidsproblemen hebben door overgewicht. De Schutter is er van overtuigd dat het huidige beleid van liberalisering en globalisering de geconstateerde problemen niet kan oplossen.

Ander beleid nodig
Op de conferentie zijn in ca. 50 workshops de door de sprekers geschetste problemen verder uitgediept en is vooral ook gekeken naar oplossingen. Een samenvattende conclusie van de conferentie was dat voor een eerlijker en duurzamer voedsel- en landbouwsysteem een ander beleid nodig is. Voedsel is veel te belangrijk om het uitsluitend aan de vrije markt over te laten. We hebben juist een overheid nodig die zich bewust met voedsel wil bemoeien. Regionalisering zou het leidende principe moeten zijn en waar nodig moet regulering mogelijk zijn. Er zijn veel mogelijkheden voor bewuste burgers en boeren en maatschappelijke organisaties om samen initiatieven te nemen om een begin te maken met een nieuw en democratischer voedselsysteem waarin ook de producenten een goed inkomen kunnen verdienen.

Kansen
De NAV is van mening dat de landbouw de hier geschetste beweging niet moet missen. Tegen deze achtergrond hebben NAV-ers een bijdrage geleverd aan een flink aantal workshops. De toenemende belangstelling voor voedsel en landbouw biedt kansen voor boeren om met steun van consumenten en samenleving een kostendekkende prijs voor de producten te realiseren.

NAV, 1 maart 2014