De toegevoegde waarde van de huidige activiteiten van BAI en BUI is beperkt. BAI en BUI bereiken slechts een beperkt percentage van de telers, de kwaliteit van de informatie laat te wensen over en er kan niet overtuigend worden vastgesteld dat de toegevoegde waarde voor de telergebruikers voldoende is. Al met al heeft de NAV dan ook twijfels of de jaarlijkse investering van ca. € 130.000 uit collectieve HPA-heffingen te rechtvaardigen is.
 
De NAV acht gedegen markt- en prijsinformatie voor consumptieaardappeltelers (BAI) en uientelers (BUI) zeer wenselijk, maar stelt voor BAI en BUI niet in de huidige vorm en met de huidige doelen, ambities, activiteiten en financiering voort te zetten. De NAV stelt voor de aardappel- en de uienmarktinformatie op een hoger ambitieniveau te continueren.
 
Draagvlak telers matig
Uit de HPA-raadpleging van 2005 noemt ca. 40% van de telers ‘het verzamelen en verspreiden van onafhankelijke marktinformatie (BAI en BUI)’ een HPA-taak. Ca. 35% vindt van niet en de overigen hebben geen mening.
De BAI-nieuwsbrief heeft 2.500 (gratis) abonnees. Naar schatting zijn hieronder ruim 2.200 van de ca. 6.800 telers. Ongeveer eenderde van de telers heeft dus een abonnement.
De BUI-nieuwsbrief heeft 800 (gratis) abonnees. Hieronder zijn naar schatting 700 van de ca. 3.500 telers. Zo’n 20% van de uientelers is dus geabonneerd.
Aantal bezoeken aan www.aardappelinfo.nl: gemiddeld 12.000 per maand. Aantal bezoeken aan www.ui-info.nl: gemiddeld 13.000 per maand. Om hoeveel unieke bezoekers het gaat is onduidelijk. Onbekend is het aandeel van telers onder de bezoekers.
 
Overigens lijkt het HPA niet al te optimistisch over het draagvlak voor BAI en BUI als ze stelt dat bij een eigen bijdrage van € 100, – per teler per jaar, 2/3 van de abonnees afhaakt.
 
Aardappelmarktinformatie
In de HPA-toekomstnotitie wordt niet ingegaan op de doelen van BAI en BUI en ook niet op de inhoud van de toekomstige dienstverlening van BAI en BUI. Het lijkt erop dat men de huidige activiteiten ongewijzigd wil continueren. De NAV is van mening dat zowel het doel als de inhoud van beide projecten kritisch tegen het licht gehouden moeten worden en veel ambitieuzer dienen luiden dan nu het geval is. De informatievoorziening dient daarnaast kwalitatief beter en meer up to date te zijn (op de huidige website gaan de areaal- en productiegegevens niet verder dan 2003/04!).
 
Doel Aardappelmarktinformatie
Aardappelmarktinformatie moet volgens de NAV de telers van consumptieaardappelen voorzien van alle (markt)informatie over de aardappelmarkt die voor de teler noodzakelijk en wenselijk is voor het bepalen van het optimale verkoopmoment, het realiseren van de optimale verkoopprijs en het bepalen van het optimale teeltplan. De ambitie dient te zijn: up to date topinformatie!
De betere marktinformatie moet volgens de NAV het volgende inhouden:
–          het verzamelen, het bewerken en het publiceren (internet, teletekst, geschreven media) van marktinformatie (door telers gerealiseerde prijzen vgl. POA/VTA prijsinfo, groothandelsprijzen, termijnmarkt- en beursnoteringen in Noordwest Europa, verwerkingscijfers, im- en exportgegevens, oogstverwachtingen in Noordwest Europa en de rest van de wereld, enz.);
–          het wekelijks op vrijdag met onderbouwing publiceren van de telersverwachtingsprijs voor de volgende week/weken van standaardras A, maat B en kwaliteit C. Dit te vergelijken met de verwachtingsprijs die de NVV zowel voor vleesvarkens als voor biggen wekelijks afgeeft. Eventueel aparte verwachtingsprijzen voor tafel- en industrieaardappelen. Verspreiden via e-mail bericht, SMS en eventueel gesproken woord op internet en web tv;
–          het tweewekelijks schatten en met onderbouwing publiceren van vraag en aanbod in de diverse maanden zodat telers het optimale verkoopmoment voor hun partij kunnen schatten;
–          areaalmeting, oogstschatting en voorraadmeting middels representatieve steekproeven onder telers door een gespecialiseerd marktonderzoekbureau. De gegevens kunnen worden vergeleken met de informatie van VTA (POA/BAMM).
Als de aardappelinformatie op deze wijze wordt ingevuld zal deze voor telers veel waardevoller zijn.
 
Collectief of profijtbeginsel
Hoewel de NAV gedegen markt- en prijsinformatie voor telers zeer wenselijk acht, heeft de NAV twijfels over de financiering van marktinformatie uit collectieve heffingen. ‘Principieel zijn we van mening dat de ‘gebruiker’ of degene die ervan ‘profiteert’ dient te betalen’, schrijft de NAV aan het HPA. Anders gezegd: de NAV is voorstander van het profijtbeginsel en wil de financiering uit heffingen afbouwen en de aardappel- en uienmarktinformatie op termijn continueren via deelnemersbijdragen.
De NAV stelt voor de uitvoering van de dienstverlening voor de komende periode via openbare aanbesteding uit te besteden.
 
Beter doorgaan
Voor de korte termijn wil de NAV de aardappel- en de uienmarktinformatie op een hoger en beter niveau tijdelijk voortzetten. De NAV stelt aan het HPA voor om begin 2009 een klanttevredenheidsmeting uit te voeren door representatieve steekproeven onder consumptieaardappel- en uientelers en mede op basis hiervan te beslissen over de toekomst van de aardappel- en uienmarktinformatie. 

NAV, 3 december 2008