Akkerbouw op weg naar klimaatneutraal
De NAV heeft de afgelopen maanden in alle regioavonden aandacht besteed aan klimaatverandering. In de eerste plaats omdat akkerbouwers de gevolgen van de verandering van het klimaat ook rechtstreeks ondervinden, zoals het extremer wordende weer. Daarnaast zijn er in 2015 in Parijs afspraken gemaakt tussen vrijwel alle landen ter wereld om de opwarming van de aarde tot maximaal 2 graden te beperken. Hier moeten al die landen aan meewerken en in die landen ook alle sectoren. En daaraan moet dus ook de landbouw een bijdrage leveren.
De akkerbouw zal dus ook de emissie van broeikasgassen moeten beperken. De doelstelling is dat alle sectoren hun emissie in 2030 met 49% hebben teruggebracht t.o.v. 1990. Om zicht te krijgen op de gevolgen van de beslissingen in de bedrijfsvoering voor de emissie van broeikasgassen van het bedrijf is de Cool Farm Tool (CFT) ontwikkeld. Dit is een online tool waarmee kan worden uitgerekend wat de emissie van een gewas is op het bedrijf omgerekend naar CO2-equivalent. We hebben in de landbouw te maken met drie broeikasgassen, namelijk CO2 (komt vrij bij verbranding van fossiele brandstof), N2O (lachgas, komt vrij bij de omzetting van N-meststoffen in de grond) en CH4 (methaan, komt vrij bij vergistingsprocessen in maag en mest). De impact van N2O is 298 keer zo groot als die van CO2 en die van CH4 is 25 keer zo groot. In de regioavonden is de CFT gepresenteerd en zijn de aanwezigen door het programma geleid om een indruk te krijgen hoe de CFT moet worden ingevuld. De presentatie is op te vragen via info@nav.nl. Een voordeel van de CFT is dat iedere verandering in de bedrijfsvoering meteen wordt doorgerekend. Wanneer in het programma ploegen bijvoorbeeld wordt vervangen door NKG (niet-kerende grondbewerking) laat het programma meteen zien wat de gevolgen zijn voor de uitstoot van CO2. Met de CFT krijgt de akkerbouwer dus helder welke veranderingen er nodig zijn om de emissie te verlagen.
De avonden werden over het algemeen zeer goed bezocht. Opvallend was dat veel akkerbouwers aanvankelijk dachten dat we in de akkerbouw altijd CO2 opslaan in de bodem. De berekeningen met de CFT laten zien dat in het hele teeltproces zoveel uitstoot van broeikasgassen is, dat er netto met een normale bedrijfsvoering geen sprake is van opslag. Om werkelijk op te slaan, dus een negatieve emissie te realiseren, moet werkelijk alles uit de kast gehaald worden: structureel in de hele rotatie vanggewassen, structureel NKG toepassen (dus nooit meer ploegen!) en zelf de energie winnen voor de bewaring van de producten. Dit zijn dus forse ingrepen die niet zomaar zullen worden doorgevoerd.
Klimaattafel landbouw en landgebruik
De overheid heeft een groot aantal zgn. Klimaattafels ingesteld om zicht te krijgen op wat er moet gebeuren om aan de afspraken van het Klimaatverdrag van Parijs te voldoen. Bij deze tafel zijn alle betrokken partijen van een bepaalde sector uitgenodigd om met voorstellen te komen. Voor de zomer moet iedere tafel komen met de ideeën om de doelstelling voor 2030 te halen en met een doorzicht naar de doelstellingen van 2050. De NAV is betrokken bij de Klimaattafel voor Landbouw en Landgebruik. Hier worden de mogelijkheden voor de landbouw bekeken om in 2030 49% reductie van broeikasgassen te hebben bereikt t.o.v. 1990.