Het jaar 2020 gaat natuurlijk de boeken in als het coronajaar, met in de akkerbouw grote verliezen voor met name de consumptieaardappeltelers. Wat de landbouw betreft ging een aantal zaken ‘gewoon’ door. We geven u een korte terugblik op de belangrijkste zaken van de NAV in 2020 en blikken vooruit in het nieuwe jaar.

De twee belangrijkste zaken uit 2020 zijn voor de NAV het oprichten van de Producentenorganisatie Consumptieaardappelen (POC) inclusief erkenning door het Ministerie van LNV en het uitbrengen van de toekomstvisie ‘Genoeg is Beter 2.0’.

POC

Het oprichten van de POC en het verkrijgen van de erkenning als producentenorganisatie volgens de definitie in het GLB betekent dat er nu een organisatie is die werkelijk zaken kan regelen zonder gevaar voor problemen met de mededingingswet. Immers, volgens het GLB mogen erkende PO’s het aanbod beheersen, iets wat anderen zoals NAV en LTO niet mogen. De POC heeft haar eerste ledenvergadering nog net voor de coronacrisis gehouden en er is een jong en actief bestuur gevormd. Inmiddels groeit het ledenaantal gestaag. Hoe meer consumptietelers lid worden, hoe groter de mogelijkheden om ook daadwerkelijk iets aan de prijsvorming en het areaal te doen. De POC heeft een eigen website waarop alle informatie staat inclusief inschrijfformulier: www.pocnederland.nl.

Toekomstvisie

In de winter van 2019/2020 heeft de NAV na een aantal bijeenkomsten met leden een toekomstvisie naar buiten gebracht met de titel ‘Genoeg is Beter 2.0’. De aanleiding was dat het bestuur vond dat we niet alleen in demonstraties moeten uitdragen wat we niet willen, maar ook eens helder moeten maken wat we wel willen. En dan niet allerlei maatregelen die vanuit de overheid en politiek op het boerenerf neerdalen, maar kansen vanuit de boerenpraktijk. Uit de toekomstvisie blijkt duidelijk dat er veel kansen zijn, maar dat lang niet alles een verdienmodel heeft. De toekomstvisie is breed verspreid, er heeft een persconferentie plaatsgevonden en het boekje is aangeboden aan minister Schouten en aan de Tweede Kamer. Maar dat is eigenlijk pas het begin. We zien dat het uitbrengen van de visie deuren opent voor gesprekken met allerlei partijen en organisaties. We zien ook dat er zaken uit worden overgenomen, zoals bijvoorbeeld bij de nationale eiwitstrategie. En het feit dat alle maatregelen zijn beoordeeld, niet alleen op milieueffecten maar ook op voedselproductie leidde in één van de gesprekken met een milieuorganisatie tot de uitspraak dat het goed was dat onze visie er op wees dat landbouw over voedselproductie gaat… Ook de doorrekening van het effect van maatregelen op het boereninkomen wordt breed gewaardeerd en vestigt de aandacht op het vaak ontbreken van een verdienmodel bij nieuwe ontwikkelingen.

Overige zaken

Naast bovenstaande heeft de NAV zich beziggehouden met vrijhandelsverdragen, gewasbescherming en dan met name het behoud van een effectief middelenpakket, het lopende en nieuwe mestbeleid,  klimaatverandering en incidentele zaken zoals de Waddenagenda. Bij dit alles valt op dat de overheid wel vaak zegt alles ‘samen met belanghebbenden’ te willen ontwikkelen (Waddenagenda, mestbeleid), maar dat dit toch vaak niet gebeurt en dat is frustrerend omdat we dan de reeds gepubliceerde plannen moeten proberen bij te stellen. Dat lukt vaak wel in min of meerdere mate, maar eerder samen plannen ontwikkelen zou beter zijn dan deze achterhoedegevechten.

Wat ook opvalt is dat het ministerie het meer dan in eerdere regeringen heeft over de noodzaak om het boereninkomen te vergroten, maar tegelijk daar geen concrete acties voor onderneemt en zelfs kostprijsverhogende maatregelen implementeert. En als laatste valt op dat de politiek vaak bezig is met de waan van de dag of met één symboolmiddel (glyfosaat), zonder ook maar een poging te doen integraal te denken en beleid te maken.

Speerpunten 2021

Bovenstaande leidt tot de speerpunten van de NAV voor 2021. We zijn bezig een platform op te zetten met mensen die onze toekomstvisie geheel of gedeeltelijk onderschrijven en willen dit richting de verkiezingen gezamenlijk uitdragen. Na de verkiezingen willen we snel kennismaken met de nieuwe landbouwwoordvoerders. Hoofdpunten van de NAV zijn een goed inkomen voor akkerbouwers door middel van markt- en prijsbeleid (zoals landbouw buiten vrijhandelsverdragen houden, zie p3.) en GLB (zie Genoeg is Beter december 2020) alsmede goede mogelijkheden om te telen door een zinnig mestbeleid en voldoende effectieve middelen. De NAV gaat uit van het principe ‘samen sneller verder’ en hoopt dat de huidige polarisatie over de landbouw kan worden omgebogen in een gezamenlijke inspanning voor een toekomstbestendige landbouw met een goed verdienmodel voor boeren.