Het huidige Nationaal Strategisch Plan (NSP) over GLB en ecoregeling geldt sinds 1 januari 2023 en wordt jaarlijks aangepast. Ook wordt er al volop nagedacht over de periode vanaf 1 januari 2027.

 Korte termijn

Eerst de nabije toekomst: minister Wiersma heeft op 27 augustus een aantal wijzigingen aangekondigd. Wij berichtten daarover in het ledenblad van september. Inmiddels is gebleken dat de Europese Commissie (EC) niet zomaar akkoord gaat met het schrappen van GLMC6, de herfstbedekking. De NAV heeft voorgesteld om wel de zware kleigronden vrij te stellen en daarbij dezelfde grenzen te hanteren als bij de mestwetgeving, zodat niet per perceel de grondsoort hoeft te worden vastgesteld. Zo wordt het nu voorgesteld aan de EC.

Totaal buiten iedereen om en zonder aankondiging in een Kamerbrief verschenen op de RVO-website in de loop van oktober ineens veel lagere vergoedingen voor eiwitgewassen in de ecoregeling. De NAV heeft hierover gesproken met het ministerie en gezegd dat dit zo echt niet kan. Ook in het begrotingsdebat werden er vragen over gesteld door Flach (SGP). De minister heeft inmiddels toegezegd dat de verlaging voor 2025 wordt teruggedraaid, maar wil deze in 2026 wel doorvoeren, op advies van de WUR. De NAV wil hierover nog wel met de minister in gesprek, want een en ander heeft natuurlijk direct invloed op de markt en op de eiwittransitie.

Voor 2026 kunnen we nieuwe activiteiten voordragen voor de ecoregeling. Heeft u ideeën hiervoor, mailt u die dan naar info@nav.nl!

Lange termijn

In de Landbouw en Visserijraad van alle EU-landbouwministers wordt ook al gesproken over het GLB vanaf 2027. In Europa gaan stemmen op om de landbouwsubsidies niet meer apart te oormerken maar gewoon samen te voegen in de grote pot met geld. In oktober hebben op de Roemeense minister na alle landbouwministers uitgesproken dat het essentieel is dat het geld voor het GLB apart blijft van de totale begroting, omdat voedselproductie belangrijk is voor de EU en men niet het risico wil lopen dat de landbouwsubsidies worden verlaagd ten gunste van andere doelen.

In de Strategische Dialoog (zie Genoeg is Beter van oktober 2024) is gesproken over het beperken van de basistoeslag tot alleen die boeren die het echt nodig hebben voor een behoorlijk inkomen. De NAV zet daar wel de kanttekening bij, dat het risico dan bestaat dat de basistoeslag gaat naar kleine bedrijven waarvan de eigenaar een baan naast het bedrijf heeft. De NAV vindt dat de EU moet kiezen voor markt- en prijsbeleid om het boereninkomen te waarborgen, maar zolang dat niet gebeurt moeten alle boeren recht houden op de basistoeslag. Daarbij vindt de NAV het belangrijk dat vooral professionele familiebedrijven, waar de boer(en) leven van het bedrijf, een inkomensondersteuning houden zolang er geen fatsoenlijk markt- en prijsbeleid is. Dat zullen wij ook inbrengen in de strategische gesprekken over het GLB die nu gevoerd worden.